Nationaal Museum van Douane en Accijnzen
  • Home
  • Organisatie
  • Museumbezoek
  • Museumruimte
  • Documentatiecentrum
  • Depot
  • Actua
  • Links
  • FR/DE/EN

Mascotte van een smokkelbende

Dit beschilderde beeldje is van ongebakken klei en komt uit de streek van Essen. Het is 13,5 cm hoog en 11 cm breed en stelt een smokkelaar voor met een zware zak op de rug.

 

Mascotte voor de bende

Het beeldje werd indertijd door de smokkelbende op de tafel geplaatst tijdens vergaderingen. De leden geloofden dat het bescherming bood tijdens hun niet ongevaarlijke smokkeltochten. Dit gebruik hield waarschijnlijk zowat de hele eerste helft van de twintigste eeuw stand.

 

Bovendien wordt verteld dat de echtgenote van een bendelid het beeldje op de kast of op de schouwmantel plaatste, zodra haar man werd opgepakt. Dit was een symbolisch teken voor de bende dat de vrouw hulp kon gebruiken. In de streek van Hoogstraten hadden de bendes zelfs een soort solidariteitskas. Elke maand stak elk lid een vooraf bepaald bedrag in die kas. Zo kon de bende families van gesnapte smokkelaars financieel ondersteunen.

 

 

Modus Operandi

De smokkelbendes waren enorm goed georganiseerd. Ze bestonden uit een 25 à 30 personen. De leider was liefst een wielrenner of een ex-wielrenner.

 

Men werkte vaak met een voorloper die een neplading bij zich droeg. De bende hoopte dat de douaniers zich in de maling zouden laten nemen en hun energie aan hem zouden verspillen door hem te pakken. Ondertussen lieten ze dan de anderen met de echte buit ongemoeid. Er zijn echter genoeg verhalen gekend dat onze collega’s niet zo vlug om de tuin te leiden waren…

 

Men vertrok steeds met zijn tweeën. Een paar honderd meter verderop kwamen en dan nog eens twee bij enz… Smokkelaars imiteerden ook vaak het blaffen van een hond of het goekoeh van de uil om elkaar te signaleren wanneer de kust veilig was. Men smokkelde vooral tijdens de donkere wintermaanden, langs bospaden en veldwegeltjes. Zakken met veertig, tot vijftig kilo smokkelwaar meedragen, was heel gewoon. De goederen werden voornamelijk geruild.

 

Dorpsmensen hielpen...

In het grensdorp waren de smokkelaars gekend en de dorpsmensen hielpen ze meestal wel een handje. Zo is er het verhaal van de waardin van het grenscafé. Hier vergaderde de smokkelbende, maar ook de douaniers kwamen hier regelmatig een pintje drinken. Niet direct een goede combinatie. De vrouw maakte er echter geen punt van en steunde de smokkelaars. Ze verwittigde de smokkelaars door het licht te laten branden in één van de kamers boven als er collega’s van ons in haar herberg zaten.

 

Lode Jordaens , voormalig conservator van het Karrenmuseum te Essen, heeft ooit eens gezegd: “Elke grensbewoner (lees Essenaar) heeft ooit gesmokkeld anders is het gene echte”. In deze uitspraak schuilt misschien wel wat waarheid.


  • Vaste opstelling
  • Tijdelijke tentoonstelling
  • Object in de kijker
    • Herfst 2019
    • Mei en juni
    • Maart en april
    • Januari en februari
    • November en december
    • September en oktober
    • Juli en augustus
    • Mei en juni
    • Maart en april
    • Januari en februari
    • November en december
    • September en oktober 2017
    • Juli augustus 2017
    • Mei en juni 2017
    • Maart en april 2017
    • Januari en februari 2017
    • November en december 2016
    • September en oktober 2016
    • Juli en augustus 2016
    • Mei en juni 2016
    • Maart en april 2016
    • Januari en februari 2016
    • November en december 2015
    • September en oktober 2015
    • Juli en augustus 2015
    • Mei en juni 2015
    • Maart en april 2015
    • Januari en februari 2015
    • December 2014
    • November 2014
    • Oktober 2014
    • September 2014
    • Augustus 2014
    • Juli 2014
    • Juni 2014
    • Mei 2014
    • April 2014
    • Maart 2014
    • Januari en februari 2014
    • December 2013
    • November 2013
    • Oktober 2013
    • September 2013
    • Juli en Augustus 2013
    • Juni 2013
    • Mei 2013
    • April 2013
    • Maart 2013
    • Februari 2013
    • Januari 2013
    • Archief

Actua

D&A museum gesloten tot 1 april 2021

Omdat de gebouwen van de FOD Financiën vermoedelijk nog voor langere tijd voor externen beperkt toegankelijk zullen zijn, sluit ook het D&Amuseum ten minste 1 april 2021 zijn deuren. Zowel individuele als geleide bezoeken worden daarom uitgesteld. Indien u graag een mogelijk bezoek wenst te bespreken kan u ons altijd via de vertrouwde kanalen bereiken.


Ann gehuldigd

Naar aanleiding van de Internationale Douanedag op 26 januari 2021 werden naar jaarlijkse gewoonte door administrateur-generaal Kristian Vanderwaeren medailles uitgereikt aan enkele verdienstelijke ambtenaren van de AAD&A.

 

Bij de 11 genomineerde collega’s is ook ons aller Ann Van Puymbroeck. Zij wordt niet alleen gehuldigd omwille van haar jarenlange werk als hoofdredacteur van het personeelsblad De Schakel maar ook omwille van haar inzet als bestuurslid van het D&Amuseum en dat intussen al sinds 1994.

 

Proficiat Ann, dubbel en dik verdiend!"


Marlies verlaat het korps

"Na een lange carrière bij de Douane en Accijnzen - die ze afsloot als stafmedewerker in het D&Amuseum - hangt Marlies Van Tichelen op 1 oktober 2020 haar uniform definitief aan de haak.

Dat wilden we niet zomaar voorbij laten gaan en een aantal collega’s konden erbij zijn toen Marlies van regiodirecteur Sabine de Schrijver een attentie overhandigd kreeg. Omwille van de corona-maatregelen moest dat uiteraard wel met de nodige afstand en een mondmasker gebeuren.

Het is ook geen afscheid tout court want Marlies heeft al aangegeven dat ze actief wil blijven in de museumwerking, maar dan als vrijwilligster. We kunnen haar inzet, kennis en ervaring alvast goed gebruiken."


Uitstel levering Museumnieuws

Tot onze spijt zal het D&A-museumnieuws nr. 163 niet eerstdaags in uw postbus vallen. Vanwege het coronavirus hebben de collega's van Fedopress momenteel geen toegang tot de werkvloer voor de opmaak van het boekje en het drukken ervan. Wij rekenen op uw begrip en houden u verder op de hoogte.


“Thomas & Friends” op het foute spoor?!

Het bestrijden van namaak en piraterij is een van de taken van de AAD&A. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat er in de periode rond Sinterklaas en Kerstmis extra veel nagemaakt speelgoed in beslag wordt genomen door onze collega's. Lees hier meer over deze "originele" interpretatie van Thomas De Trein.


Parlementair bezoek

Naar aanleiding van een werkbezoek aan de AAD&A in de haven van Antwerpen kwam een delegatie vanuit de parlementaire commissie financiën met onze Administrateur-generaal Kristian Vanderwaeren op 10 januari 2020 ook even langs in het D&Amuseum.


Een loodzware berekening

Het object in de kijker is deze keer een mechanische rekenmachine die minstens een halve eeuw geleden werd gebruikt door onze toenmalige collega’s. Lees hier meer over dit loodzware toestel en de inzet van vrijwilliger Bruno om hem weer gebruiksklaar te maken.


Waterpijptabak in het vizier

Deze dozen waterpijptabak werden gevonden tijdens een controle van een aantal panden in Antwerpen in februari 2019. Bij dergelijke acties werkt Douane & Accijnzen samen verschillende instanties. Lees hier meer over de verschillende problemen die de kop kunnen opduiken in verband met waterpijptabak. 


Erfgoeddag 2019

Een bezoek aan een tijdelijke tentoonstelling duurt voor de gemiddelde bezoeker misschien een uurtje, maar de voorbereidingen voor een expo vragen uiteraard heel wat meer tijd.

 

Laat je op de Erfgoeddag met woord en beeld meevoeren langs het boeiende traject van concept tot eindresultaat, met als voorbeeld de lopende expo 'Uw vaderland nuttig zijn. D&A in de Groote Oorlog'.


Passierschein: werken in bezet gebied

In het kader van de lopende tentoonstelling over onze administratie tijdens de Eerste Wereldoorlog, hebben we een relevant archiefstuk opgediept als object in de kijker. Lees hier meer over dit opmerkelijke passierschein. 


"...uw vaderland nuttig zijn"


Cassaves met een reukje aan

Al jaren wordt de Antwerpse haven geplaagd door een almaar toenemende smokkel van verdovende middelen. Criminelen gaan daarbij steeds creatiever te werk om douanecontroles te omzeilen.

 

Lees hier wat er zo speciaal was aan een lading cassaves die in oktober 2018 in Antwerpen aankwam.


Vrijwilligers gezocht

Wie heeft er vrije uurtjes over om het team van het D&A-museum onbezoldigd een handje te helpen?

 

We zoeken (oud-)collega’s met diverse talenten die geïnteresseerd zijn in bijvoorbeeld opzoekingswerk, het schrijven van teksten, het inventariseren of conserveren van documenten, boeken en objecten.

 

 

 Mail gerust naar da.regioman.mus.antwerpen@minfin.

fed.be of bel naar 0257/78000


Privacy Policy | Sitemap
Log out | Edit
  • Home
  • Organisatie
    • Missie
    • Geschiedenis
    • Medewerkers
    • Lid worden?
  • Museumbezoek
    • Openingstijden
    • Toegangsprijs
    • Bereikbaarheid
    • Adres en contact
    • Educatieve pakketten voor lagere scholen
    • Educatieve pakketten voor secundair en hoger onderwijs
  • Museumruimte
    • Vaste opstelling
    • Tijdelijke tentoonstelling
      • Archief tijdelijke tentoonstellingen
    • Object in de kijker
      • Herfst 2019
      • Mei en juni
      • Maart en april
      • Januari en februari
      • November en december
      • September en oktober
      • Juli en augustus
      • Mei en juni
      • Maart en april
      • Januari en februari
      • November en december
      • September en oktober 2017
      • Juli augustus 2017
      • Mei en juni 2017
      • Maart en april 2017
      • Januari en februari 2017
      • November en december 2016
      • September en oktober 2016
      • Juli en augustus 2016
      • Mei en juni 2016
      • Maart en april 2016
      • Januari en februari 2016
      • November en december 2015
      • September en oktober 2015
      • Juli en augustus 2015
      • Mei en juni 2015
      • Maart en april 2015
      • Januari en februari 2015
      • December 2014
      • November 2014
      • Oktober 2014
      • September 2014
      • Augustus 2014
      • Juli 2014
      • Juni 2014
      • Mei 2014
      • April 2014
      • Maart 2014
      • Januari en februari 2014
      • December 2013
      • November 2013
      • Oktober 2013
      • September 2013
      • Juli en Augustus 2013
      • Juni 2013
      • Mei 2013
      • April 2013
      • Maart 2013
      • Februari 2013
      • Januari 2013
      • Archief
  • Documentatiecentrum
    • D&A Museumnieuws
      • Edities
      • Collega's vertellen
    • Archiefstukken
      • Dienststaten
      • Aanstellingen
      • Graden Douane en Accijnzen
  • Depot
  • Actua
    • Bezoek familie Stévigny
    • Congo en het D&Amuseum
    • Erfgoeddag 2019
    • Erfgoeddag 2018
    • Krokuskriebels 2018
    • Erfgoeddag 23 april 2017
    • Nieuwe lay-out D&Amuseumnieuws
    • Archief
      • 24e IACM Conferentie Wenen
      • Fraude FRITE
      • Boter bij de vis
      • Krokuskriebels 2016
      • D&Amuseum opent de deuren tijdens Vlaamse Havendag
      • 23e IACM conferentie Porto
      • Origineel geschenk voor Chinese museumcollega’s
      • Voormalig douanekantoor Martelange omgetoverd tot bezoekerscentrum
      • Boter bij de vis
      • Huiden van alle slag
      • Object van de maand in een nieuw kleedje
      • Nieuwe fotopanelen gearriveerd
      • Mondelinge geschiedenis: Motorbrigade Turnhout
      • IACM Conferentie Bordeaux September 2014
      • Een ovonde doet grenspalen herleven
      • Ontwikkeling flyer en nieuwe lay-out website
      • D&A in de Groote Oorlog
      • Update website: basisinformatie museum in vier talen
      • Erfgoeddag 2014
      • Ivory crush
      • Krokuskriebels
      • Voordracht Smokkel Essen
      • Eindejaarswensen 2013
      • Terugkeer bruiklenen 2013
      • Afsluiting Tersluiks
      • Infosessie Antwerpen Erfgoeddag 2014
      • Tersluiks
      • Dag Allemaal
      • Kantje Boord
      • 20 years of IACM: A common Heritage, a common Destiny
      • Bezoek basisschool "De Rekke"
      • Erfgoeddag 2013: Stop de tijd
      • Tentoonstelling Godewaersvelde: petje af voor kepies!
      • Werkplekleren studenten 7e jaar veilgiheid
      • Open monumentendag Brûly
  • Links
  • FR/DE/EN
    • Français
      • Organisation, mission et histoire
      • Heures d'ouverture
      • Prix d'entrée
      • Accessibilité
      • Le musée
      • Centre de documentation
      • Le dépôt
      • Adresse et contact
    • Deutsch
      • Organisation, Auftrag und Geschichte
      • Öffnungszeiten
      • Eintrittspreise
      • Zugänglichkeit
      • Das Museum
      • Dokumentationszentrum
      • Lager
      • Anschrift und Kontakt
    • English
      • Organisation, mission and history
      • Opening hours
      • Admission fee
      • Directions
      • The museum
      • Documentation centre
      • Depository
      • Address and contact